Tijdens de Dag van het Literatuuronderwijs mocht ik een lezing geven over de rol die de graphic novel kan spelen in het literatuuronderwijs op het voortgezet onderwijs. Het was de eerste keer dat ik een zaal toesprak met louter mensen werkzaam in of voor het VO. Er moesten wat stoelen uit andere zalen komen om iedereen een plek te geven.
Ook al had ik die middag maar een krap uur, toch koos ik ervoor om ook dit keer de historie van de strip en de instrumenten van de stripmaker te bespreken. In afgeslankte vorm, maar wel van het begin tot het eind. Ik weet inmiddels dat de meeste mensen met een volstrekt andere blik naar stripboeken kijken dan ik en vertel ik ze dit alles niet dan raakt mijn betoog maar deels zijn doel. Dat bleek ook dit keer. Na mijn betoog vroeg één van de aanwezigen nog eens expliciet of graphic novels dus wel, of juist niet gebruikt konden worden in de literatuurles. De twijfel is bij sommigen diep verankerd.
Als ik met docenten praat die stripboeken in de les gebruiken, merk ik dat ze zelden iets doen met het beeld. Omdat het zelf doorgaans geen striplezers zijn, vergeten ze dat de helft van de informatie in de tekeningen verscholen zit en dat ze die dus bij hun lessen en overhoringen moeten betrekken. Voor mij een vanzelfsprekendheid, maar als je altijd te horen hebt gekregen dat tekeningen ondersteunend zijn en enkel tonen wat ook al in de tekst staat, dan is het niet onbegrijpelijk. Door te laten zien welke rijkheid aan informatie er verborgen kan zitten in het beeld – lees: tekenstijl, kleuren, decors, gekozen cameraperspectief, lijnvoering, enscenering, kaders, paginaopmaak… – gaat er een wereld voor ze open en ontstaat er bovendien enthousiasme.
Speciaal voor deze dag heb ik in het laatste deel van de lezing concrete voorbeelden gegeven hoe je stripboeken zou kunnen inzetten. Door ze te analyseren, maar ook door ze (gezamenlijk) te maken of te bewerken.
Jammer genoeg had ik die dag wel een krakende hoofdpijn. Ik heb daardoor geen andere lezingen bijgewoond en heb ook maar weinig andere sprekers en deelnemers gesproken.